Sözcü gazetesinde Erdoğan Süzer tarafından kaleme alınan habere göre mega projeler üstlenen görevler, hükümetten özel bir fon ya da sigorta sistemi talebinde bulundu. İşte Sözcü’de yayınlanan habere dair tüm detaylar.
Sözcü gazetesinin ekonomi yazarları arasında yer alan Erdoğan Süzer, bugün hazırladığı haberde, büyük müteahhitlerin mega projelerde faydalanmak için özel bir fon ya da sigorta sistemi talep ettiğini belirtti. İnşa edilen mega projeler için tahsilat sürecinde risk yaşamak istemeyen müteahhitlerin, güçlü bir garanti fonu bekledikleri aktarıldı.
Ülke genelinde otoyol, havalimanı, köprü gibi büyük projelerde üstlenici olarak görev alan müteahhitler, devlet tarafından sunulan garantilere ek olarak özel bir fon ya da sigorta sistemi kurulmasını talep ediyorlar. Devlet tarafından yapılacak ödemelerin sağlama alınması adına yapılan bu talep konusunda, devlet cephesinden henüz bir cevap verilmiş değil.
Devlet, mega projelerde devlet kaynaklarını kullanarak devlet işçilerine inşa ettirmek yerine; ihaleler düzenleyerek projeleri özel sektöre devrediyor. Yapılan ihaleler; yap – işlet, yap – işlet – devret, yap – kirala – devret gibi Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) adı verilen yöntemlerle gerçekleştiriliyor. Süzer’in haberine göre, bu güne kadar yapılan projelerin sözleşme değeri 123 milyar Dolar’ı aşmış durumda.
Bahsi geçen bu mega projeler için, müteahhitler devlet ile yaptıkları anlaşma bağlamında köprü, tünel ve karayolu gibi yapılar için araç geçiş garantisi, hastane inşaatları için hasta garantisi, elektrik santralleri için de elektrik alım garantisi temin ediyorlar. Bu garantilerin gerçekleşememesi halinde ise devlet hazinesinden müteahhit firmalara ek ödeme yapıyor. Yani devlet, verdiği garantiyi yerine getiremediği için kendi kendine ceza kesiyor da denilebilir.
Süzer, devlet tarafından uygulanan bu sistemin de Dolar kuru üzerinden gerçekleştirilmesi sebebiyle enflasyon ya da kur artışının müteahhitlerin işine yaradığını, Türkiye ekonomisinin olası bozulma hallerinde müteahhitlerin daha çok para kazandığını ifade ediyor.
Mega Projeler İçin Tahsilat Süresi 20-25 Yıl!
Mega projeleri üstlenen müteahhitler, gerçekleştirdikleri inşaatlar için 20 – 25 yıllık bir tahsilat süreci yürütüyorlar. Bu süreci ‘riskli’ olarak tanımlayan müteahhitler ise, devletten daha güçlü bir garanti talep ettikleri belirtiliyor. Türkiye Müteahhitler Birliği tarafından düzenlenen basına kapalı toplantıda Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci’ye bu talebin iletildiği belirtilirken, KÖİ kapsamında oluşan alacaklar için sigorta uygulaması yapılmasının ya da mega projeler için müteahhitlere ödeme yapabilecek bir özel fonun kurulmasını talep ettikleri belirtiliyor.
Müteahhitler tarafından talep edilen bu sistemin hükümet tarafından uygulamaya konulması halinde ise ortaya bir de sigorta prim yükü çıkıyor! Eğer hükümet, bu uygulama için sigorta primi yerine özel bir fon kurulmasını tercih ederse de, bu durumda da vatandaş ihtiyaçları ve müteahhit alacakları için çift bütçe riski baş gösterecek.
Alacaklar Hazine Garantisi Altında!
İnşa edilen mega projeler için müteahhit firmalar yapılacak ödemeler hükümet tarafından Hazine garantisi altına alınmış durumda. Bu uygulama gereğiyle de inşa edilen yapıların kira ödemeleri, elektrik alımı, araç geçiş garantisi, hasta garantisi gibi durumların ödemeleri, devlet tarafından toplanan vergilerden kesilerek bütçe yolu ile müteahhit firmalara aktarılacak. Yapılacan sözleşmeler uzun vadeli olacağı için, hükümetin değişmesi halinde de ödemeler olduğu şekilde devam edecek. Mega projeler için yurtdışından temin edilen ve hazine garantisi ile sağlanan döviz kredilerinin de yüklenici firmalar tarafından ödenmemesi halinde bu borç da devletin omuzlarına yüklenmiş olacak.
Sözcü gazetesinde Erdoğan Süzer’in yaptığı açıklamaya ise şuradan ulaşabilirsiniz.
