Konut satın almak, bir çok vatandaşın hayalidir. Bu satın alma işlemi esnasında da bankalardan temin edilecek kredinin oranı oldukça önemlidir.
Sermaye Piyasası Kurulu tarafından, 01.01.2011 tarihinden itibaren; konut edinmeleri amacıyla tüketicilere kullandırılacak krediler ile konut teminatı altında kullandırılacak tüketici kredilerinde, kredi tutarının teminat olarak alınan konutun değerine oranının % 75’i oranında kredi kullanılabilmesine karar vermiştir. Ancak bazı bankalar bu oranı yüzde 80’e, ikinci bir konut ipoteği söz konusu olduğunda ise yüzde 100’e kadar çıkartabilmektedir.
Satın Almak İstediğim Konutun Değerine Nasıl Karar Verilir?
Ev satın almaya karar veren kişiler, kredi kullanma talebinde bulunacakları bankaya giderek başvuru yaparlar. Banka şubesi, talepte bulunan kişiden, gelir düzeyini, sahip olduğu mal varlıklarını ve ailedeki birey sayılarını vs. bilgilerin sorulduğu, bir form doldurmasını ve ekinde de maaş bordrosunu talep eder. Bilgileri alınan başvuru sahibini kredi analizine tabi tutar, herhangi bir engel görmezse ön onay verir. Daha sonra satın alınmak istenen ev için ekspertiz talebinde bulunur. Bankalar tarafından evin değerinin belirlenmesi amacı ile konut değerlendirmesini yapacak olan kişiye konut kredisi ekspertizi denilir. Ekspertiz firmalarının yasal olarak bankalar ile bir bağı bulunmaz.
Konut Kredisi Ekspertiz Raporu
Konut kredisi ekspertizi, banka tarafından ev kredisi verilmeden önce ipotek konulacak olan evin değeri ile ilgili çeşitli özellikleri göz önüne alarak araştırmalar yapar. Bu özellikler, alınacak kredinin tutarı, mülkiyetin türü, konumu ve büyüklüğüne göre değişiklikler gösterir. Özellikle konutun bulunduğu konum, nüfusun yoğun olup olmadığı, ikamete uygunluğu gibi nitelikler evin maliyetini arttıracaktır. Bunların dışında konutun yaşı, binadaki kat sayısı, sağlamlığı, kullanım durumu gibi etkenler de verilecek kredi limitini etkiler. Bütün bu değerlendirmeler sebebi ile banka, göndermiş olduğu ekspertizin raporunu bekler, inceler ve verilecek maksimum kredi tutarını belirler.
Konut Kredisi İçin Ekspertizin Sunacağı Rapor Ne İşe Yarar?
Ekspertizin yapmış olduğu incelemeler sonucunda bir örnekle; konutun değeri 100.000 TL olarak belirlenmiş ise, kredi için başvurulan banka, mevcut durumu değerlendirdikten sonra, krediyi onaylarsa toplam tutarın maksimum %75’i kadarını, yani 75.000 TL tutarı kadar kredi verecektir. Bankaların ekspertiz raporlarında herhangi bir etkileri bulunmamaktadır. Sadece bazı istisna durumlarda, ekspertiz raporu fiyatlamalarına banka şubeleri itirazda bulunurlar. Ancak bu itirazlar ekspertiz firmaları tarafından olumsuz olarak karşılanır, ya da çok küçük, 5-10 bin TL gibi artışlar yapılmaktadır.
