Her bir davanın suçlanabilme ve görülebilmesi için verilmiş bir süreleri vardır. Eğer herhangi bir dava, görülmesi gereken süre zarfı içerisinde görülememişse dava zaman aşımına uğrar ve düşer.
Davaların Zaman Aşımı Süreleri Nelerdir?
Türk Ceza Kanunu’nda hangi durumlarda davaların zaman aşımına uğradığı ve düşürüldüğü belirtilmiştir.
Kanunda farklı türde yazılmış olan durumların dışında, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını gerektiren işlenmiş suçlarda 30, 20 yıldan az olmayan hapis cezası gerektiren işlenilmiş suçlarda 20 yıl, yalnızca müebbet hapis cezası istenilen işlenilmiş suçlarda 25 yıl, 20 yıldan az olup 5 yıldan fazla olan hapis cezası istenilen suçlarda 15 yıl ve 5 yıldan fazla olamaması şartı ile istenilen hapis cezalarında işlenilen suçlarda ise 8 yıl geçtiği zaman kamu davası zaman aşımına uğrar ve düşer.
Eğer ki davada cezalandırılmaya konu olan suçlu, suçu işlediği zaman 12 yaşını doldurup 15 yaşını doldurmamış ise bu sürelerin yarısı kadar, 15 yaşını doldurup 18 yaşını doldurmamış ise üçte ikisi kadar bir süre geçtiği zaman yine kamu davası zaman aşımına uğrar ve düşer.
Dava zaman aşımı süreleri belirleneceği zaman dosyada yer alan mevcut delillere göre, işlenilen suçun daha ağır bir cezayı gerektirip gerektirmediği göz önünde bulundurulur. Bu maddelerdeki zaman aşımı süreleri belirlenirken işlenilmiş olan suçun kanundaki cezasının en üst seviyesi esas alınır. Seçimlik cezasının gerektiği suçlarda ise zaman aşımı açısından istenilen hapis cezası süresi göz önünde bulundurulur.
İşlenilen aynı suçtan dolayı yeniden yargılanma gerektiren hallerde, mahkeme tarafından bu mevzudaki talebin kabul edildiği zamandan itibaren işlenilen suça yönelik zaman aşımı süresi tekrardan başlar.
Ağırlaştırılmış müebbet ya da müebbet cezalarında ve yahut da 10 yıldan fazla hapis cezası istenilen suçların yurt dışında işlenmiş olması halinde zaman aşımı uygulanmaz.
Dava Zaman Aşımı Süresi Hangi Durumlarda Durdurulur?
İşlenilen bir suç ile alakalı olarak herhangi bir iddianame düzenlenmesi, sanıklardan bazıları için bile olsa hapis kararı verilmesi, şüpheli ya da sanıklardan biri hakkında tutuklama kararının verilmesi ve şüpheli ya da sanıklardan birinin ifadesinin hakim huzurunda alınması ya da sorguya çekilmesi gibi durumlarda dava zaman aşımı kesilir.
Zaman aşımı kesildiği zaman aşımı süresi yeniden başlar. Zaman aşımını kesen birçok sebep olduğu zaman, zaman aşımı süresi en son kesilmiş olduğu tarihten sonra tekrardan işler. Zaman aşımı süresi, herhangi bir kesilme gibi durumda alakalı olan şuça yönelik kanunda belirlenmiş olan sürenin en çok yarısına kadar uzatılabilir.
