Mahkeme tarafından, açılmış olan bir davada çözümü hukuk kurallarının dışında, özel ya da teknik bir bilgiye ihtiyaç olması gibi bir durumda davada yer alan taraflardan birinin talep etmesi ve yahut mahkemenin kendiliğinden bir bilirkişi tayin ederek, o bilirkişinin görüşlerine ve oyuna başvurma kararı verilebiliyor.
Söz Konusu Olan Bilirkişi Raporu Nedir?
Mahkeme, bilirkişi olarak sadece bir kişiyi tayin edebiliyor. Fakat gerekçesi açık bir şekilde beyan edilmesi şartıyla, tek sayıda olup birden fazla kişiden oluşmuş olan bir grubu kurulu, bilirkişi olarak tayin edilmesi de mümkün olabiliyor. Ayrıca mahkeme tayin ettiği bilirkişiden, oy ve görüşünü yazılı ya da sözlü olarak beyan etmesini talep ediyor. Bilirkişinin beyan ettiği bu oy ve görüşlerine ise bilirkişi raporu adı veriliyor.
Bilirkişi raporu içerisinde, davada yer alan tarafların adları ve soyadları, mahkeme tarafından tayin edilen bilirkişinin, hangi konuda görevlendirildi ise o konu hakkındaki hususlar, inceleme ve gözlem konusu olan maddi vakalar yer alması gerekir. Ayrıca bunların yanı sıra, gerekçeler ve varılan neticeler, tayin edilen bilirkişiler arasında görüş ayrılığı yaşanması gibi durumlarda bunun nedeni, düzenlenme tarihi, bilirkişi ya da bilirkişilerin imzalarının da yer alması gerekmektedir. Azınlıkta kalmış olan bilirkişi ise, görüşünü ve oyunu ayrı bir rapor oluşturarak da mahkemeye sunabilir.
Bilirkişi Raporu Tutanak Niteliğindedir!
Eğer ki mahkeme, bilirkişinin oy ve görüşünü sözlü yollarla ifade etmesini talep etmişse, bilirkişinin yapmış olduğu açıklamalar bir tutanak haline getirilir. Tutanağın altına da bilirkişinin imza atması sağlanır. Eğer ki mahkeme bilirkişiyi kurul halinde tayin etmiş ise, bilirkişilerin oy ve görüşlerine başvurulan konuyu kendi aralarında müzakere etmelerine olanak sağlanır. Müzakere sonucunda ise bilirkişi tarafından belirlenen oy ve görüşler yine tutanak haline getirilip o tutanağın altına kurulun imza atması istenir.
Bilirkişinin sözlü ya da yazılı oy ve görüşü esnasında hiçbir hukuki değerlendirme ise yapılmaz. Bilirkişi kendi raporunu, eğer incelenmesi gereken hususlar varsa alarak, teslim edilmesi gereken şeylerle beraber pusulasına bağlı olacak şekilde mahkemeye iade eder. Ayrıca verildiği tarih, bilirkişi raporuna not edilir ve her iki taraf için birer nüshası, duruşmanın olduğu günden önce taraflara teslim edilir.
