Tapuya konulan şerh, bir taşınmaz mal sahibinin mülkiyet haklarına sınırlama getirilebilmesi adına tapu kütüğünün özel bölümüne yazılan, kişisel haklar ve temlik hakkı ile alakalı olan bir meseledir. Konuya bir örnek ile açıklık getirmek gerekirse; bir konutun satış vaadi sözleşmesi ile satın alınması halinde, alıcının satış bedelini tümüyle satıcısına ödemesi gerekmektedir. Ödemelerin tümünün yapılmaması halinde satıcı tarafından şerh için gerekli tapu harcının ödenmesi ile taşınmaz malın yeni sahibine alım – satım gibi haklarını kısıtlayabilmek adına şerh koyulabilmektedir. Bu sayede taşınmaz malın yeni sahibi, borcunun tam anlamıyla kapatana kadar herhangi bir satış işlemi gerçekleştirememektedir. Bu gibi durumlarda tapu şerh süresi mevcut olmakla beraber, belirlenen bu süre dolduğunda tapu harcı ödenerek konulan bu şerhin herhangi bir hükmü kalmamaktadır.
Tapu Şerh Sorgulama Yöntemleri
Herhangi bir taşınmaz mal satın almak isteyen kişinin hemen satış işlemlerine başlamadan önce tapu şerh sorgulama işlemi gerçekleştirerek taşınmaz malın üzerinden herhangi bir kısıtlama olup olmadığını öğrenmesi gerekmektedir. Tapu şerhinin asıl maksadı da üçüncü bir kişiye uyarıda bulunmaktır.
Tapu şerh sorgulama işlemi, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün Tapu Bilgileri Sorgulama sistemi aracılığı ile gerçekleştirilebilmektedir. Bu hizmet de E-devlet uygulaması üzerinden verilebilmektedir. Dolayısıyla taşınmaz mal satın almak isteyen vatandaşlar T. C. kimlik numarası ve e-devlet şifresi ile sisteme giriş yapması ve gerekli bilgileri girerek tapunun üzerinden şerh olup olmadığını öğrenmesi gerekmektedir.
Tapu Şerh Sorgulama Nasıl Yapılır?
Tapu şerh sorgulaması için kişinin gerekli bilgiler ile E-devlet sistemine giriş yapması ve kendisine Tapu dairesi tarafından verilen 12 – 13 hanelik numarayı sisteme girerek aratması gerekmektedir. Bu sayede tapu üzerinde kısıtlamanın mevcut olup olmadığını öğrenebilmek mümkündür.
Tapu Şerh Süresi Ne Kadar?
Tapu şerh süresi 5 yıl kadardır. 5 yılın sonunda tapu üzerinden şerh ile alakalı herhangi bir hüküm kalmamaktadır. 5 yıldan önce vatandaşların tapu şerh harcını ödeyerek itiraz edebilme hakkı da mevcuttur. Tapu şerhini kaldırabilmek için kişinin gerekli olan masraflardan tapu şerh harcını ödeyerek ilgili mahkemeye başvurması gerekmektedir.
Öte yandan tapu şerhinin kaldırılabilmesi için de ayrıca şerh talebinde bulunan tüm kişilerin, iptaline onay vermesi gerekmektedir.