Gayrimenkul sektörü ülkemizde çok talep ve ilgi gören sektörlerin, özellikle yatırım yapılan sektörler içerisinde son zamanlarda yıldızı parlayan sektörlerin başında geliyor.
Ülke gelişmişliğinin de göstergelerinden biri olan emlak, yani gayrimenkul sektörü özellikle yatırıma açık ülkelerde geçirdiği zaman içerisinde değerine değer katmaktadır. Gayrimenkul sektöründe arsa ekspertizi veya farklı bir isimle de anılan arazi ekspertizi hakkında bilgilendirme yapacağız bu bilgilendirme aşamalı ve de genel bilgileri kapsayacak.
İlk olarak ekspertiz kelimesini tanımak ile başlayalım. Ekspertiz; bir uzman tarafından gayrimenkulün değerinin belirlenme çalışmasına denmektedir. Arsa değeri olsun, bina değeri olsun; ulaşım veya alt yapısı veya imar durumu gibi durumları inceleyip değer biçme işi ekspertiz olarak tanımlanmakta bu işlemler görülmektedir.
Alanında uzman kişilerce evin değerinin belirlenmesi işlemine “Ekspertiz” ya da “Gayrimenkul Değerleme” adı verilmektedir. Evin değerini belirleyen bu kişilere “Eksper” ya da Değerleme Uzmanı denmektedir. Güvenilir olması açısından genelde bu işler için SPK Lisanslı uzmanlar tercih ediliyor. Bu nedenle lisansları takip etmek ve dolandırıcılara karşı dikkatli olmak gerekmektedir.
Alınacak konut istenen krediye uygun mu? sorusuna cevap için geniş kapsamlı bakmak gerekiyor. Konut tipi de buna dahildir. Fakat öncelikle bunun için konutun değeri belirlenmesi gerekiyor.
Eksper, ekspertiz görevini yaparak evin değeri belirliyor ve bankaya rapor olarak sunuyor. Banka da bu rapora göre belirlenen değerin yaklaşık olarak yüzde 74’ine kadar kredi veriyor. Varsayalım ki evinizin değeri 100 bin TL bu durumda 25.000 TL’yi peşin vermeniz gerekmektedir. Kalan 75 bin TL’yi ise banka size vermektedir. 100 bin TL’nin tamamını kredi olarak almak isterseniz banka sizden ikinci bir gayrimenkul garantisi istiyor. Bu size veya ailenize veya bir yakınınıza veya başka bir kefile ait bir ipotek de olabiliyor.
Bu işlemler sayesinde hem daha hızlı hem de daha sağlam resmi daireler çerçevesinde yürümesini sağlamaktadır.
Ekspertizliği detaylı bir şekilde tanıdığımıza göre arsa ekspertizine geçebiliriz. Arsa ekspertizi; konumu, boyutu ve uygulanabilir proje türüne göre değerlenmektedir. Örneğin; çelik fabrikalarının olduğu bir alanda bulunan arazi için, bahsi geçen araziye çelik fabrikası yapılması durumunda sahip olacağı değer üzerinden fiyat belirlemesi yapılmaktadır.
Bu yüzden arazi ekspertiz raporu, hem arazinizi satışa çıkardığınızda, hem de arazi satın alma aşamasında başvurmanız gereken önemli bir yöntem olarak bilinmektedir. Arazinin sahip olduğu değer konusunda; bulunduğu konum, uygulanabilir proje, arazi büyüklüğü gibi bir çok kriter olduğundan, arazinin değerini belirleme konusunda alanında uzman bir eksperden destek almak en sağlıklı yöntem olacaktır.
